شیمی یک درس کاملا مفهومی و یادگرفتنی است؛ و نباید به عنوان یک درس حفظی به آن نگاه کرد. بعد از یادگیری و تسلط بر مفاهیم شیمی، باید مرور منظم و مرتب داشتهباشید تا مفاهیم در حافظه شما تثبیت شود. به عبارت دیگر بدون برنامه ریزی صحیح بر اساس سبک سوالات این درس موفقیت در این درس امکان پذیر نیست.این محتوا بر اساس پادکست ضبط شده از سرپرست مشاورین آکادمی همای خانم دکتر طاعتی تهیه و تنظیم شده است.
برای گوش دادن به پادکست روی دکمه پخش کلیک کنید. 👇
در ادامه محتوا سبک سوالات این درس همراه با روش مطالعه هر بخش به شما توضیح داده میشود:
مطالب شیمی به چند دسته تقسیم میشوند؟
در کل مطالب شیمی به 3 دسته تقسیم میشوند:
حفظیات
مطالب حفظی شیمی را باید پاراگراف به پاراگراف پیش برد. بهاینصورت که ابتدا مرور اجمالی داشتهباشید و به تیترها دقت کنید، سپس سوالات کلی را مشخص کنید و در مرحله بعد شروع به مطالعه با جزئیات کنید و سعی کنید پاسخ سوالاتی را که نوشتهاید پیدا کنید. در این مرحله خط بری کردن و حرکت چشمان شما اهمیت بسیاری دارد و شما باید با سرعت مناسب، مطالب را درک کنید.
سرعت بخشیدن به مطالعه با مهارت تندخوانی
آموزش تندخوانی برای این بخش درس شیمی میتواند مفید باشد. بعد از مطالعه، سعی کنید مطالب را ارائه دهید تا قسمتهایی از درس را که برای شما مشکل است، شناسایی کنید و مجدد بررسی کنید. ارائه دادن به اصطلاح یعنی درس پسدادن، یعنی به خودتان و یا دیگران درس را توضیح دهید. در قدم بعدی با تکرار، مطالب را در ذهن خود تثبیت کنید و نهایتا با آزمون دادن، مطالب را بازیابی و مشکلات باقیمانده را شناسایی کرده و درصدد رفع آنها باشید.
مسائل شیمی
این مباحث بایستی مانند درس ریاضی و فیزیک مطالعه شود و مانند آنها مرور شود، برای مثال درس استوکیومتری. در این بخش حل تمرین و تست، نقش اساسی دارد.
مباحث ترکیبی
مباحث ترکیبی، مباحثی هستند که مفاهیم حافظهای و حل کردنی را دربرمیگیرد. برای این بخش، ابتدا باید مفاهیم را از روی کتاب مطالعه کنید و سپس به حل مسائل بپردازید. برای مرور این مطالب، نیاز به حل تمرین و زدن تستهای متفاوت میباشد؛ مانند مباحث اسیدوباز، الکتروشیمی و موارد دیگر. تندخوانی درس شیمی در این بخش به شما کمک زیادی برای مطالعه و حفظ مطالب میکند.
تا اینجا با ماهیت درس شیمی و نحوه مطالعه اثربخش این درس آشنا شدید. در ادامه به نکاتی اشاره خواهیم کرد که شما آمادگی لازم برای این درس داشتهباشید و درصد بالایی در کنکور کسب کنید.
نکات مطالعه شیمی برای گرفتن درصد بالا در کنکور
بخش توصیفی و یا حفظی
برای بخش توصیفی و یا حفظی، باید خط به خط کتاب مطالعه شده و تستزنی انجام شود.این بخش رعایت پیشنیاز و پسنیاز اهمیت زیادی ندارد و باید کل مطالب، مطالعه شوند. برای مثال اگر شما کتاب حفظیات مهروماه را تهیه کردهاید؛ پس از مطالعه هر بخش، تستهای آن بخش را حل کنید. زمانیکه تمام 10 فصل شیمی نظام جدید را مطالعه کردید، مجددا تستهای حفظیات را بزنید تا مشکلی برای حل مسائل ترکیبی نداشتهباشید.
بخش تحلیلی
برای بخش تحلیلی، بهترین روش مطالعه مبحثی است. بخشهایی مانند استوکیومتری، شیمی آلی، پیوند یونی، پیوند کووالانسی و… . همچنین قسمتهایی که مسئله دارند، مانند مسائل اسید وباز که مدل به مدل متفاوت هستند و نیاز به تحلیل مسئله دارند، باید کل مبحث مطالعه شود چرا که برخی از مدلها از ترکیب سایرین ایجاد میشوند و به هم مرتبط هستند. اگر در این بخش کل مبحث مطالعه نشود، در آخر ضرر خواهید کرد. برای بخش محاسباتی که مشکل اساسی دانشآموزان است و وقت کمی برای این بخش دارند، بهتر است برای تسلط کافی بر این بخش هم تست تألیفی و هم تست کنکور بزنند. اگر بهدنبال حل مسائل چالشی و سخت هستید، باید فرمولها را داشتهباشید و روزی 5 الی 10 تست کنکور بزنید تا در محاسبات پیشرفت کنید. در واقع شما در محاسبات، نیاز به تمرین زیاد دارید.
چه تعداد تست شیمی در هفته حل کنیم؟
شما در هفته بین 150 تا 300 تست شیمی را باید داشتهباشید، که دراین بین حل تستهای ترکیبی اهمیت زیادی دارد و باید در اولویت باشند. برای حل تستهای ترکیبی و زماندار باید فصل به فصل مباحث را مطالعه کرده و یاد گرفتهباشید. مطالعه حفظیات در این درس بسیار تأثیرگذار است، به ویژه برای نیمه دوم سال. مسائل و حفظیات را از هم مجزا کنید و اگر مسائل را مطالعه کردید، میتوانید به سراغ کتاب حل مسائل برای روتین روزانه خود بروید.
خلاصه نویسی را فراموش نکنید
خلاصه نویسی در تمامی بخشهای شیمی کاربرد دارد اما برای قسمتهای مسئلهای باید در قالب تست و پاسخ باشد، یعنی این امکان است که پاسخ یک تست، خلاصه کل فصل باشد. همچنین بهتراست شیمی را از سال دهم و از سال پایه شروع کنید و سپس مباحث را ترکیب کنید. در صورت داشتن پایه ضعیفتر، درس شیمی نیاز به جزوه، کلاس و یا فیلم آموزشی دارد اما فقط از یک روش استفاده کنید چراکه طرح درس معلمها متفاوت است و بهتر است با یک معلم کار کنید. اگر برای شیمی زمان گذاشته و کار ترکیبی انجام دهید، درنهایت موفق خواهید شد.
کتاب درسی، منبع اصلی شما در کنکور
برای اطلاع از روش مطالعه شیمی دوازدهم روی لینک کلیک کنید.
با مطالعه کتاب درسی، مغز شما بیشتر با مطالب درگیر خواهد شد و بیشتر بهدنبال نکات آن هستید. این عمل باعث سریعتر پیبردن به نکات مهم موجود در سوالات مختلف در آزمونها میشود. تمارین کتاب را بههیچوجه فراموش نکنید. چندین بار در دروس مختلف، تمارین کتاب عینا در کنکور مطرح شدهاست، پس تمارین کتاب درسی را جدی بگیرید. از طرفی کتابهای کمک آموزشی، ممکن است صرفا به خلاقیتهای موجود در سوالات کنکور سالهای قبل توجه کنند و از نکات ریز کتاب درسی صرفنظر کردهباشند. درنتیجه، باید متن کتاب درسی را بهطور کامل مطالعه کنید و دور نکات مهم خط کشیده و یا هایلایت کنید. توجه داشتهباشید که تمامی بخشهای کتاب مهم است. بخشهایی از کتاب که در قالب سوال، نکتهای را آموزش دادهاند اهمیت بسیاری دارد. سعی کنید ترتیب جداول کتاب را حفظ کنید.
جدول تناوبی را بخاطر داشته باشید
جدول تناوبی از قسمتهای مهمی است که تقریبا پایه شیمی را تشکیل میدهد، حتما 36عنصر اول و گروههای اصلی جدول تناوبی را مطالعه کنید. اینکه کدام عنصر فلز، نافلز و یا شبهفلز است، کار شما را آسان میکند. ساختارهای شیمی بسیار مهم هستند و باید بدانید که متن کتاب برای فهم و یادگیری مباحث کافی نیست، البته که مطالعه کتاب درسی لازم است اما کافی نیست. شما باید درسنامه خوبی داشتهباشید و یا با یک کلاس خوب این مطالب را آموزش ببینید. بعد از مطالعه متن، باید به سراغ درسنامه خوب و کامل بروید که خیلی هم طولانی نباشد. درسنامههای شیمی معمولا بهشدت طولانی هستند و در دوران جمعبندی مطالعه آنها امکانپذیر نیست. پس حتما یک منبع درسنامه برای دروس جمع بندی خود انتخاب کنید.
راهبردهای برتر برای موفقیت در درس شیمی: تمرین، تکرار و افزایش ساعت مطالعه
برای موفقیت در درس شیمی، باید تست کافی بزنید و همچنین روی مرور مطالب حفظی و توصیفی، عملکرد منظم و دقیقی داشتهباشید. تمرین و تکرار یکی از مهمترین مراحل مطالعه درس شیمی است. اگر بهدنبال درصد بالای شیمی هستید، باید تمرین و تکرار درس را در برنامه روزانه خود قرار دهید، این عمل باعث ثبت مطالب برای مدت طولانی میشود و باعث میشود تسلط بیشتری بر مفاهیم داشتهباشید. رتبههای برتر برای کسب درصد بالا در این درس، ساعت مطالعه خود را در درس شیمی افزایش میدهند و افزایش ساعت مطالعه را حتما بصورت روزانه دارند که این کار کمک بسیاری برای تسلط بیشتر بر این درس میکند. نهایتا با مطالعه اصولی و برنامهریزی برای کنکور، بهترین نتیجه برای شماست!