سرعت پردازش به نحوه دریافت، درک و پاسخ مغز به اطلاعات اشاره دارد. این موضوع یک جنبه حیاتی از یادگیری است که بر سرعت درک و پاسخ دانش آموزان و دانشجویان به اطلاعات تاثیر می‌گذارد. برای کسانی که با سرعت پردازش ذهن مشکل دارند، کارهایی مانند خواندن، نوشتن یا حتی انجام امور ساده روزانه نیز می‌تواند طاقت‌فرسا به نظر برسند. با این حال، چندین تمرین تقویت پردازش مغز وجود دارند که به شما کمک می‌کنند مانند یک کامپیوتر پیشرفته، اطلاعات را بگیرید و درک کنید. با مقاله دیگری از وبسایت «آکادمی همای» همراه ما باشید.
این پادکست توسط مهندس مرتضی نیکفر مدرس دوره تندخوانی آکادمی همای تهیه و ضبط شده است.👇
برای انجام دادن تمرین‌ها حتما فایل صوتی را گوش کنید.
آنچه در ادامه می‌خوانید
سرعت پردازش مغز چیست؟
سرعت پردازش مغز اصطلاحی است که نحوه دریافت، درک و پاسخ مغز شما به اطلاعات را توصیف می‌کند. تصور کنید مغزتان یک کامپیوتر است. مغز اطلاعات را از حواس (بینایی، شنوایی، لامسه، چشایی و بویایی) در یک جریان ثابت از داده‌ها دریافت می‌کند. سرعت پردازش به این معنی است که مغز شما با چه سرعتی می‌تواند تمام آن اطلاعات را دریافت، مرتب و درک کند.
سرعت پردازش در بسیاری از کارها دخیل است که در ادامه توضیح می‌دهم:
- خواندن: وقتی می‌خوانید، مغز شما باید حروف را دریافت کند، بفهمد چه صداهایی تولید می‌کنند (رمزگشایی) و سپس آن صداها را کنار هم قرار دهد تا کلمات و جملات را تشکیل دهد (درک مطلب). سرعت پردازش سریع‌تر به این معنی است که می‌توانید همه این کارها را سریع‌تر انجام دهید.
- ریاضی: سرعت پردازش مغز به شما کمک می‌کند تا مسائل ریاضی را به سرعت درک کنید. شما می‌توانید اعداد، نمادها و عملیات را سریع‌تر شناسایی کنید و سپس مراحل حل صحیح مسئله را بفهمید.
- شنیداری: تصور کنید کسی به شما مسیر رسیدن به مقصد را نشان می‌دهد. با سرعت پردازش خوب، می‌توانید تمام جزئیات را دریافت کنید و به طور موثر از نقطه A به نقطه B برسید.
توجه داشته باشید، سرعت پردازش مغز فقط به سریع بودن مربوط نمی‌شود، بلکه به میزان دقت شما نیز ارتباط دارد. درحقیقت، اگر در انجام کارها عجله کنید، مغز شما ممکن است جزئیات مهم را از دست بدهد و اطلاعات را در حافظه بلندمدت ثبت نکند. پردازش سریع اطلاعات در مغز روش صحیح مطالعه بدون فراموشی است.
اهمیت داشتن سرعت پردازش مغزی بالا
سرعت پردازش مغز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. پردازش بالا بر درک شنیداری، سازماندهی ادراکی و توانایی برنامه‌ریزی و یادگیری تاثیر می‌گذارد. زمانی که دانش آموزان و دانشجویان بتوانند با سرعت بالایی اطلاعات را درک و بازیابی کنند، در مدرسه و دانشگاه موفق‌تر هستند. آنها می‌توانند تکالیف خود را به خوبی انجام دهند و به اهداف تحصلیشان مانند قبولی در کنکور و موفقیت در دانشگاه برسند.
افزون‌بر‌این، سرعت پردازش بالا به افزایش اعتماد به نفس و کاهش اضطراب کمک می‌کند. دانش آموزانی که ذهنی چابک دارند، در مواجهه با مسائل پیچیده کمتر دچار سردرگمی می‌شوند و با دقت و تمرکز بالاتر، راه حل مناسب را می‌یابند. این ویژگی موجب می‌شود که آنان در کلاس فعال‌تر باشند. بنابراین، تقویت سرعت پردازش مغز می‌تواند تاثیر چشمگیری بر رشد تحصیلی و شخصیتی دانش آموزان و دانشجویان بگذارد.
چه چیزی باعث کاهش سرعت پردازش مغز می‌شود؟
محققان معتقدند که سرعت پردازش پایین ممکن است به تفاوت‌هایی در مغز مربوط باشد. آنها چندین نظریه دارند؛ به عنوان مثال، برخی از قسمت‌های نورون‌های مغزی با ماده‌ای چرب به نام میلین پوشانده شده‌اند. میلین به نورون‌ها کمک می‌کند تا پیام‌ها را به سرعت ارسال کنند. میلین ممکن است با رشد شما در کودکی ضخیم‌تر شود، اما سپس در اواخر زندگی نازک می‌شود. محققان در حال مطالعه این موضوع هستند که چگونه ضخامت میلین ممکن است بر سرعت پردازش تأثیر بگذارد.
محققان فکر می‌کنند برخی از افراد با سرعت پردازش کندتر، انتقال‌دهنده‌های عصبی کمتری دارند که پیام‌رسان‌های شیمیایی در مغز شما هستند. و برخی از پیام‌رسان‌ها در انتقال اطلاعات بین نورون‌ها مشکل دارند. هر دوی این مسائل شاید بر سرعت پردازش مغز تأثیر بگذارند. در نهایت، نورون‌هایی که برای انتقال اطلاعات با هم کار می‌کنند، مسیرهایی به نام شبکه‌های عصبی ایجاد می‌کنند. سرعت پردازش به میزان سازماندهی یا کارایی شبکه‌های عصبی شما بستگی دارد.
علل اصلی سرعت پردازش پایین مغز
سرعت پردازش کند به این معنی نیست که فرد هوش کمی دارد، اما می‌تواند بر یادگیری و حل مسئله تأثیر بگذارد. سرعت پردازش کند اغلب با ناتوانی‌های یادگیری همراه است، مانند:
- اختلال کم‌توجهی/بیش‌فعالی (ADHD)
- اختلال خواندن (دیسلکسی)
- اختلال محاسبه (دیسکالکولی)
علاوه بر این، بسیاری از کودکانی که سرعت پردازش کندی دارند، اضطراب نیز دارند. اما محققان نمی‌دانند که آیا اضطراب منجر به سرعت پردازش کند می‌شود یا برعکس. سایر شرایطی که با سرعت پردازش کند مرتبط هستند عبارتند از:
- اختلال طیف اوتیسم
- زوال عقل
- اسکیزوفرنی
علائم پایین بود سرعت پردازش مغز
سرعت پردازش پایین می‌تواند برای هر کسی متفاوت به نظر برسد، و به ویژه با افزایش سن افراد، این تفاوت‌ها بیشتر هم می‌شود. اما برخی نشانه‌های رایج وجود دارند که ممکن است در فردی با سرعت پردازش پایین مشاهده کنید. این علائم عبارتند از:
- غرق شدن در حجم زیادی از اطلاعات به طور همزمان
- نیاز به زمان بیشتر برای پاسخ دادن یا تصمیم‌گیری
- از دست دادن مکرر نشانه‌های اجتماعی
- نیاز به خواندن مکرر اطلاعات برای درک آن
- مشکل در حفظ مکالمات
- مشکل در دنبال کردن روال‌ها و دستورالعمل‌ها
- مشکل در اتمام وظایف در مدت زمان معقول
بهترین تمرین تقویت و افزایش سرعت پردازش مغز
همانطور که بدن شما در طول زندگی به مراقبت و ورزش نیاز دارد، مغزتان نیز به ویژه با افزایش سن به مراقبت و ورزش احتیاج پیدا می‌کند. وزنه برداری عضلات شما را تقویت می‌کند، در حالی که تقویت «عضلات» ذهنی مانند حافظه، توجه، سرعت مغز، مهارت‌های ارتباطی، هوش و غیره نیز باید تمرین داده شوند. کلید موفقیت در این زمینه، تنوع است.
به طور مشابه، وقتی تمرین می‌کنید، اگر انجام تمرین بیش از حد آسان شود، زمان آن رسیده است که تغییری ایجاد کنید تا قدرت بدنی خود را افزایش دهید. هرچه چیزی بیشتر به یک عادت تبدیل شود، مغز ما برای انجام آن کمتر کار می‌کند. به عنوان مثال، اگر می‌توانید یک جدول کلمات متقاطع را خیلی سریع حل کنید، زمان آن رسیده است که سطح دشواری را افزایش دهید تا خود را به چالش بکشید.
افراد در هر سنی می‌توانند چند تمرین افزایش سرعت پردازش مغز را در زندگی خود بگنجانند تا از نظر ذهنی برای مدت طولانی هوشیار بمانند. هر تمرین می‌تواند تنها چند دقیقه در روزتان را بگیرد. مطالعات نشان داده‌اند که به جای صرف چند ساعت در هفته، بهتر است هر روز کمی روی این تمرینات کار کنید. شما می‌توانید سرعت پردازش مغز خود را با برخی تمرین‌ها و فعالیت‌های آموزشی زیر بهبود دهید:
1- بازی فکری انجام دهید
انجام جدول کلمات متقاطع، بازی‌های سودوکو، پازل و سایر بازی‌هایی که به منطق، ریاضی، کلمات و مهارت‌های بصری-فضایی متکی هستند، راه‌های بسیار خوبی برای افزایش پردازش مغز هستند. این نوع بازی‌ها به توانایی‌های شناختی متعددی نیاز دارند که مغز شما را به چالش می‌کشند و سرعت پردازش و حافظه را بهبود می‌بخشند.
2- کتاب‌های متنوعی بخوانید
کتاب‌ها پر از شخصیت‌های جالب، اطلاعات و حقایق بی‌نهایت هستند. مغز خود را با خواندن موضوعات متنوع، از داستان‌های تاریخی گرفته تا کلاسیک‌های معاصر و عاشقانه، به چالش بکشید. مغز شما با تصور دوره‌های زمانی، فرهنگ‌ها و افراد مختلف، تمرین می‌کند و در عین حال چیزهای جدید یاد می‌گیرد.
3- از تمام حواس خود استفاده کنید
سعی کنید فعالیت‌هایی را که همزمان هر پنج حس شما را درگیر می‌کنند، از شرکت در کلاس آشپزی گرفته تا آموزش موسیقی یا تمرین‌های یوگا، را در زندگی خود بگنجانید. استفاده از تمام حواس با تمرکز همزمان بر بو کردن، لمس کردن، چشیدن، دیدن و شنیدن، به تقویت حافظه برای بزرگسالان و پردازش مغز شما کمک می‌کند.
4- مراقبه روزانه را انجام دهید
مراقبه یا مدیتیشن به عنوان آرام کردن بدن، کند کردن تنفس و کاهش استرس و اضطراب شناخته شده است؛ اما چیزی که شاید ندانید این است که مراقبه روزانه همچنین می‌تواند حافظه و قدرت پردازش شما را بهبود بخشد. با ایجاد یک حالت ذهنی آرام، مغز خود را به روش‌های جدید به چالش بکشید. هر روز پنج دقیقه در یک مکان آرام مراقبه کنید.
5- یک مهارت جدید یاد بگیرید
مهم نیست سن شما چقدر باشد، مغزتان قادر به یادگیری مهارت‌های جدید است. وقتی یک مهارت جدید یاد می‌گیرید، چندین ناحیه از مغز خود را به کار می‌گیرید. به عنوان مثال، یادگیری یک زبان جدید حافظه شما تقویت می‌شود. اگر مهارتی باید نگیرید، نه رشد می کنید و نه اینکه مغز خود را توسعه می‌دهید.
6- ورزش بدنی منظم داشته باشید
تحقیقات به طور مداوم نشان می‌دهد که ورزش بدنی با بهبود عملکرد شناختی مرتبط است. فعالیت‌های هوازی مانند دویدن، شنا یا دوچرخه سواری، جریان خون به مغز را افزایش می‌دهند، رشد نورون‌های جدید را تقویت می‌کنند و توانایی‌های شناختی کلی را افزایش می‌دهند. حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش متوسط در هفته را هدف قرار دهید.
7- خواب کافی را در نظر بگیرید
خواب برای عملکرد شناختی (تمرکز و توجه) بسیار مهم است. در طول خواب، مغز خاطرات را تثبیت و اطلاعات را پردازش می‌کند. برای حمایت از سلامت مطلوب مغز، هر شب ۷ تا ۹ ساعت خواب با کیفیت داشته باشید. ایجاد یک برنامه خواب منظم می‌تواند عملکرد شناختی را به طور قابل توجهی بهبود بخشد.
8- مواد مغذی مصرف کنید
اسیدهای چرب امگا ۳ که در ماهی‌های چرب مانند ماهی سالمون، گردو و دانه‌های کتان وجود دارند، برای سلامت مغز حیاتی هستند. غذاهای غنی از آنتی آکسیدان‌ها مانند انواع توت‌ها، شکلات تلخ و سبزیجات برگ‌دار، می‌توانند به محافظت از مغز در برابر استرس اکسیداتیو کمک کنند. ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند ویتامین B12، ویتامین D و منیزیم نقش‌های اساسی در عملکرد مغز دارند.
مزایای تندخوانی در افزایش سرعت پردازش مغز
تندخوانی می‌تواند با آموزش ذهن برای جذب و تفسیر سریع‌تر اطلاعات، سرعت پردازش مغز را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. وقتی افراد تکنیک‌های تندخوانی، مانند به حداقل رساندن زیرآوایی، گسترش دید محیطی و تکه تکه کردن کلمات را تمرین می‌کنند، ارتباطات عصبی سریع‌تری را تحریک می‌کنند و تاخیر در درک مطلب را کاهش می‌دهند. این تحریک مکرر به مغز کمک می‌کند تا حجم زیادی از اطلاعات را در زمان کمتری پردازش کند. درنتیجه، ذهن چابک‌تر می‌شود و تمرکز و حافظه تقویت می‌شوند.
با گذشت زمان، مغز در فیلتر کردن جزئیات ضروری کارآمدتر می‌شود و می‌تواند عوامل حواس پرتی را دور بزند. تندخوانی سطوح بالاتری از نظم و سازگاری ذهنی را تشویق می‌کند. همانطور که شما سرعت خواندن خود را افزایش می‌دهید، بهتر می‌توانید روند مطالعه‌تان را مدیریت کنید. مهارت تندخوانی نوروپلاستیسیته را تقویت می‌کند. نوروپلاستیسیته توانایی مغز برای ایجاد ارتباطات جدید است که برای یادگیری، حافظه و تمرکز اهمیت دوچندان دارد. دوره‌های آموزش تندخوانی آکادمی همای، بر پایه افزایش تمرکز در امتحان و تقویت حافظه بنا شده‌اند تا به شما در افزایش سرعت پردازش مغز کمک کنند.
کلام آخر
بهبود سرعت پردازش مغز یک تلاش چند وجهی است که نیاز به یک رویکرد جامع شامل تمرینات شناختی، انتخاب سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب، تمرین‌های ذهن آگاهی و تعامل اجتماعی دارد. با اجرای این استراتژی‌ها، می‌توانید عملکرد شناختی خود را افزایش داده و ذهنی تیز و چابک داشته باشید.
ما در آکادمی همای، متعهد به توانمندسازی افراد برای کنترل سلامت خود از طریق شفافیت و کیفیت در فرمولاسیون مکمل‌های خود هستیم. همانطور که در مسیر بهبود سرعت پردازش مغز خود گام برمی‌دارید، به یاد داشته باشید که هر تغییر کوچکی به بهبود ذهن شما کمک می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد دوره‌های آموزش تندخوانی با کارشناسان ما تماس بگیرید.