از قدیم می‌گفتند: «معلمی عشق می‌خواهد!» نه به این علت که کار سختی است، بلکه به این خاطر که آموزش دادن به کسی برای پیشرفت در زندگی، کار انبیاست. اگر چنین ویژگی را در وجودتان می‌بینید، کنکور فرهنگیان دروازه ورودتان به این شغل پر ارزش است. شما ابتدا باید در کنکور شرکت کنید، سپس با داشتن تراز مناسب، وارد دانشگاه می‌شوید؛ اما در میان مراحل مهمی مانند مصاحبه وجود دارند که شرایط و ضوابط خود را دارند. به همین دلیل، در این بررسی از وبسایت «آکادمی همای» به طور کامل در مورد کنکور فرهنگیان صحبت می‌کنیم تا به همه سوالات شما پاسخ داده باشیم.
آنچه در ادامه می‌خوانید
کنکور فرهنگیان چیست؟
کنکور فرهنگیان آزمونی است که هر ساله توسط وزارت آموزش و پرورش (از طریق سازمان سنجش) برای جذب دانشجو–معلم به دانشگاه‌های فرهنگیان و تربیت معلم برگزار می‌شود. داوطلبان پنج گروه آزمایشی کنکور از جمله گروه ریاضی–فیزیک، گروه علوم تجربی، گروه علوم انسانی، گروه هنر و گروه زبان می‌توانند در کنکور فرهنگیان شرکت کنند. همچنین این آزمون از دو بخش زیر تشکیل شده است:
- شرکت در کنکور سراسری همراه با دفترچه ویژه فرهنگیان
- مرحله مصاحبه و ارزیابی شایستگی‌های ورود به شغل معلمی
ملاک قبولی بر اساس ترکیب سه عامل از جمله، ۵۰ درصد سوابق تحصیلی، حدود ۲۵ درصد نمره کتبی (شامل آزمون سراسری و اختصاصی فرهنگیان) و ۲۵ درصد نمره مصاحبه است. پس از قبولی در کنکور و داشتن تراز مناسب، داوطلبان منتخب به مصاحبه دعوت می‌شوند و تنها افرادی که در هر دو مرحله نمره لازم را کسب کنند، در رشته مورد علاقه خود پذیرفته می‌شوند. پس مهم همه چیز را برای شروع از صفر برای کنکور در نظر بگیرید و اطلاعات خود را افزایش دهید.
چرا دانشگاه فرهنگیان را انتخاب کنیم؟
ممکن است از خود بپرسید: «چرا باید معلم بشم؟» در ادامه به دلایل اینکه چرا شرکت در کنکور فرهنگیان مزایای زیادی برای شما دارد، صحبت می‌کنیم:
- تضمین شغلی از لحظه ورود: هم زمان با شروع تحصیل، استخدام رسمی آموزش و پرورش می‌شوید و نیازی به گذراندن مراحل استخدامی ندارید.
- حقوق در دوران دانشجویی: از ابتدای ترم اول، ماهانه حقوق دریافت می‌کنید که این موضوع می‌تواند استقلال مالی نسبتا خوبی برایتان فراهم کند.
- تحصیل رایگان با بیمه کامل درمانی: همه هزینه‌های تحصیلی پوشش داده می‌شود. بیمه خدمات درمانی کامل نیز برای دانشجو–معلم‌ها در نظر گرفته شده است.
- معافیت از سربازی برای آقایون: تا پایان تحصیل نیازی به رفتن سربازی ندارید و به جای آن دوره طرح خدمت در مناطق تعهد شده را خواهید داشت.
- بهره گیری از مزایای رفاهی فرهنگیان: شما به مزایایی چون وام، تخفیف‌ها، کارت طلایی و حتی بیمه خودرو از همان دوران دانشجویی دسترسی دارید. همین موضوع باعث می‌شود تا رقابت در کنکور فرهنگیان بالا باشد.
- دوران تحصیل به حساب سابقه خدمت: ۴ سال تحصیل، جزء سابقه کاری حساب می‌شود که به بازنشستگی سریع شما در آینده تاثیر می‌گذارد.
- ترتیب مشخص مسیر شغلی و آموزشی: بدون نگرانی از بی‌کاری، موقع فارغ التحصیلی مستقیماً وارد محل خدمت می‌شوید؛ ضمن اینکه امکان ادامه تحصیل تا دکترا برای دانشجو–معلمان وجود دارد.
شرایط عمومی و خصوصی کنکور فرهنگیان
در جدول زیر می‌توانید شرایط عمومی و خصوصی کنکور فرهنگیان را مشاهده کنید:
| شرایط عمومی | شرایط خصوصی |
| داشتن تابعیت ایرانی و اعتقاد به دین رسمی یا یکی از ادیان مورد تایید قانون | حداکثر سن ۲۴ سال تمام (مبنای سن معمولاً اول مهر آن سال) |
| التزام به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران | بومی بودن داوطلب نسبت به کد رشته‌محل انتخاب |
| نداشتن سوء سابقه کیفری یا اخلاقی | کسب تراز مناسب در گروه آزمایشی مورد نظر |
| سلامت کامل روانی و جسمانی (تایید از طریق معاینات پزشکی و مصاحبه تخصصی) | موفقیت در مصاحبه تخصصی و بررسی صلاحیت‌های عمومی |
| عدم اعتیاد به مواد مخدر، دخانیات یا الکل | |
| داشتن اخلاق حرفه‌ای و حسن شهرت شایسته جایگاه معلمی |
نکته: شرط معدل در آزمون فرهنگیان ۱۴۰۴ حذف شده است.
معاینه پزشکی کنکور فرهنگیان ۱۴۰۴
بررسی شرایط مربوط به معاینه پزشکی کنکور فرهنگیان اهمیت زیادی دارد و شانس شما را برای پذیرش افزایش می‌دهد. این شرایط عبارتند از:
- مهارت گفتاری (بدون لکنت زبان، توانایی تلفظ کامل و صحیح تمامی حروف)
- قدرت شنوایی (شنوایی نباید بیش از ۳۰ تا ۴۰ دسی‌بل افت داشته باشد)
- توانایی تشخیص صدای نجوا از فاصله تقریبا ۶ متری
- بینایی (با عینک حداقل ۱۶/۲۰ در مجموع دو چشم، بدون عینک حداقل ۱۰/۲۰ در مجموع دو چشم)، نداشتن انحراف چشم، کوررنگی، نابینایی یک چشم و ضایعات شدید قرنیه یا نیستاگموس
- متناسب با استانداردهای استانی آموزش و پرورش، مخصوصاً برای رشته‌های تربیت بدنی مطابق ضوابط خاص
- عدم تغییر شکل مادرزادی یا اکتسابی قابل مشاهده و نداشتن ناراحتی ظاهری (مثلاً سوختگی واضح یا نقص عضوی)
- بیماری‌های منع جذب (نداشتن بیماری مزمن یا صعب العلاج از جمله دیابت، آسم، سیروز کبدی، نارسایی کلیه، بیماری‌های قلبی، پارکینسون، جذام، سرطان‌‌های خون (لوسمی)، کم خونی مقاوم و تالاسمی ماژور
- عدم ابتلا به صرع، افسردگی یا اضطراب شدید و اعتیاد
تراز مناسب قبولی در کنکور فرهنگیان چقدر است؟
تراز قبولی در کنکور فرهنگیان هر سال متفاوت است، اما بسته به آنچه در کنکورهای سال گذشته بررسی کردیم، باز تراز زیر می‌تواند مناسب باشد:
- گروه آزمایشی کنکور انسانی: ۴ هزار تا ۷ هزار
- گروه آزمایشی کنکور تجربی: ۵ تا ۸ هزار
- گروه آزمایشی کنکور ریاضی: ۶ تا ۹ هزار
- گروه آزمایشی کنکور زبان: ۶۵۰۰ به بالا
توجه داشته باشید که رقابت برای همه گروه‌های آزمایشی بالاست و در هر شرایطی، کسب تراز بالا می‌تواند دست شما را برای قبولی در رشته و دانشگاه مناسب باز نگه دارد.
لیست رشته‌های ارائه شده در دانشگاه فرهنگیان
بعد از بررسی شرایط و تراز مناسب، بررسی رشته‌های ارائه شده در کنکور فرهنگیان نیز اهمیت زیادی برای شما دارد. در ادامه به لیست این رشته‌ها اشاره می‌کنیم:
گروه ریاضی فیزیک
- آموزش ریاضی
- آموزش فیزیک
- آموزش ابتدایی (مشترک)
- آموزش تربیت بدنی (مشترک)
- آموزش دانش آموزان با نیازهای ویژه
- رشته‌های مهندسی (ویژه پردیس تربیت دبیر شهید رجایی برای مهندسی برق، عمران، کامپیوتر، مکانیک، ساخت و تولید، مواد و متالورژی)
گروه علوم تجربی
- آموزش زیست شناسی
- آموزش شیمی
- آموزش علوم تجربی
- بهداشت مدارس
- آموزش تربیت بدنی (مشترک)
- آموزش دانش آموزان با نیازهای ویژه
- برخی گرایش‌های فنی مثل مهندسی صنایع مبلمان (رجایی)
گروه علوم انسانی
- آموزش ابتدایی (مشترک)
- آموزش تربیت بدنی (مشترک)
- آموزش الهیات و معارف اسلامی
- آموزش تاریخ
- آموزش جغرافیا
- آموزش علوم اجتماعی
- آموزش زبان و ادبیات فارسی
- آموزش زبان عربی
- آموزش مشاوره و راهنمایی
- آموزش دانش آموزان با نیازهای ویژه
گروه هنر
- آموزش هنر
- آموزش ارتباط تصویری (ویژه تربیت دبیر شهید رجایی)
گروه زبان‌های خارجی
- آموزش زبان انگلیسی (تدریس زبان به عنوان معلم)
منابع و ضرایب کنکور فرهنگیان ۱۴۰۴
شما علاوه بر اینکه باید به دروس اختصاصی گروه آزمایشی خود در کنکور پاسخ دهید، سوالات مربوط به سوالات اختصاصی کنکور فرهنگیان نیز برای شما در نظر گرفته شده‌اند.
سوالات اختصاصی کنکور فرهنگیان طبق جدول زیر هستند:
| سوالات | توضیحات |
| هوش و استعداد معلمی (ضریب ۳) | کتاب‌های مربوط از انتشارات مهر و ماه و کوشا هوش |
| تعلیم و تربیت اسلامی (ضریب ۲) | سه فصل اول کتاب مهارت معلمی محسن قرائتی
دین و زندگی پایه دهم (از درس هشتم تا دوازدهم) (غیر انسانی) دین و زندگی پایه یازدهم (از درس یازدهم تا دوازدهم) (غیر انسانی) دین و زندگی پایه دهم (از درس نهم تا چهاردهم) (رشته انسانی) دین و زندگی پایه یازدهم (از درس شانزدهم تا هجدهم) (رشته انسانی) |
منابع و ضرایب دروس اختصاصی گروه آزمایشی طبق جدول زیر هستند:
| رشته | ضرایب |
| رشته ریاضی | ریاضی: ۱۲
فیزیک: ۹ شیمی: ۷ |
| رشته تجربی | زیست شناسی: ۱۲
فیزیک: ۷ شیمی: ۹ ریاضی: ۷ زمین شناسی: ۱ |
| رشته انسانی | ریاضی: ۶
علوم و فنون (ادبیات تخصصی): ۸ علوم اجتماعی (جامعه شناسی): ۵ روانشناسی: ۲ زبان عربی (تخصصی): ۵ تاریخ و جغرافیا: ۵ فلسفه و منطق: ۵ اقتصاد: ۲ |
| کنکور فرهنگیان | هوش و استعداد معلمی: ۳
تعلیم و تربیت اسلامی: ۲ |
راهنمای ثبت نام و مراحل پذیرش بعد از قبولی در کنکور دانشگاه فرهنگیان
در ادامه به مراحل گام به گام ثبت نام و مراحل قبولی در کنکور فرهنگیان اشاره می‌کنیم:
- مطالعه دفترچه راهنمای رسمی: دانلود و بررسی دقیق دفترچه ثبت نام (شرایط عمومی و اختصاصی، مدارک لازم، سهمیه‌ها و غیره) از سایت سازمان سنجش
- خرید کارت اعتباری (سریال ثبت نام): ورود به سایت سازمان سنجش، انتخاب گزینه سراسری و پذیرش دانشجو–معلم (فرهنگیان) و پرداخت هزینه
- ثبت نام در سامانه مای‌سنجش: ایجاد حساب کاربری با شماره تلفن همراه، دریافت رمز عبور و ورود به فرم ثبت نام
- بارگذاری عکس و اطلاعات هویتی: عکس پرسنلی مطابق با مشخصات دفترچه (سایز، فرمت، پس‌زمینه) و تکمیل اطلاعات احراز هویت (شناسنامه، کد ملی و غیره)
- وارد کردن اطلاعات تحصیلی و سوابق: درج کد و معدل دیپلم و پیش دانشگاهی، سوابق تحصیلی، سهمیه (ایثارگران) و مختصات بومی گزینی
- ثبت حوزه امتحانی و نهایی‌سازی فرم: انتخاب استان/شهر آزمون، بررسی اطلاعات وارد شده، ثبت نهایی و دریافت شماره پرونده + کد پیگیری
- دریافت کارت ورود به جلسه: چند روز پیش از آزمون (معمولاً خرداد)، ورود به سایت سنجش و دریافت کارت ورود به جلسه
- شرکت در جلسه آزمون اختصاصی: برگزاری آزمون در دو مرحله از جمله دروس تخصصی گروه آزمایشی (سراسری) + دفترچه اختصاصی فرهنگیان شامل «هوش و استعداد معلمی» و «تعلیم و تربیت اسلامی»
- انتخاب رشته بعد از اعلام نتایج اولیه: در صورت کسب تراز مجاز، نمایش گزینه «مجاز به انتخاب رشته فرهنگیان» در کارنامه و سپس انتخاب رشته تخصصی
- دعوت به مصاحبه و ارزیابی تخصصی: انتشار فهرست دعوت شدگان پس از اعلام نتایج نهایی علمی و دعوت به مصاحبه
- ثبت نام نهایی در دانشگاه: مراجعه به سامانه گلستان، ثبت نام آموزشی و بارگذاری مدارک برای پذیرفته شدگان پس از قبولی مصاحبه
شرایط مصاحبه و گزینش کنکور فرهنگیان
مصاحبه اواسط تیر تا اوایل مرداد برگزار می‌شود. محل دقیق مصاحبه را اداره کل آموزش و پرورش استان، نسبت به محل سکونت داوطلب مشخص می‌شود. سپس شما باید در زمان تعیین شده به محل مصاحبه بروید. نکته مهم این است که با ظاهر آراسته و مبادی آداب وارد جلسه مصاحبه شوید. پوشش اسلامی، هم برای مردان و هم بانوان ضروری است و تاثیر مثبتی در گزینش شما دارد.
توصیه می‌کنیم به تمامی سوالات با اعتماد به نفس بالا جواب دهید. بخشی از سوالات ممکن است مربوط به سیاست و مواردی مانند ولایت فقیه و از این دست موارد باشد. برای اینکه بتوانید در کنکور و مصاحبه خوب عمل کنید، شرکت در دوره افزایش تمرکز توصیه می‌شود. اگر تمرکز بالایی داشته باشید، درصد شانس پذیرش شما بالا می‌رود. بسیاری از داوطلبان به خاطر نداشتن تمرکز و استرس فراوان، به ویژه در مصاحبه رد می‌شوند.
به طور کلی، در فرآیند گزینش مصاحبه کنکور دانشگاه فرهنگیان، سازمان سنجش و وزارت آموزش و پرورش سه گروه معیار اصلی را بررسی می‌کنند که معمولاً هر کدام بخش‌هایی دارند و مجموعاً امتیاز نهایی و سرنوشت داوطلب را تعیین می‌کنند. این سه معیار مهم به شرح زیر هستند:
۱- ویژگی‌های فردی و جامعه‌شناختی
در این بخش، داوطلبان از نظر ظاهر و رفتار اولیه مانند رعایت پوشش و نظافت، نحوه سلام و برخورد اولیه، آرامش و وقار فردی و اعتماد به نفس بررسی می‌شوند. همچنین سطح اطلاعات عمومی، آشنایی با محیط اجتماعی، متانت و آینده نگری هم مورد توجه هستند.
۲- صلاحیت برای معلمی و مهارت‌های حرفه‌ای
برخی از مولفه‌های مهم عبارتند از:
- انگیزه ذاتی و دلایل انتخاب شغل معلمی (آیا براساس علاقه یا سایر عوامل تصمیم گرفته‌اید؟)
- علم دوستی، مطالعه و توانایی تحقیق (نمره دادن به این ویژگی اهمیت زیادی دارد)
- آشنایی با فناوری آموزشی، مثل نحوه استفاده از اینترنت و ابزار آموزشی آنلاین
- فن بیان، خلاقیت و توانایی انتقال مفاهیم به دانش آموزان
۳- ویژگی‌های روانشناختی و شخصیت
در این مرحله به بررسی مواردی مثل مسئولیت پذیری، انعطاف پذیری، توانایی رهبری و مدیریت گروهی (در بحث گروهی)، تحلیل مسائل، قدرت تصمیم گیری، ثبات در ارائه نظر و پذیرش انتقاد، همچنین شرایط روانی و جسمی داوطلب پرداخته می‌شود.
نکات مهم در مورد کنکور فرهنگیان
در ادامه به نکات مهم در مورد کنکور فرهنگیان اشاره می‌کنیم:
سهمیه بومی گزینی بسیار موثر است
پذیرش در دانشگاه فرهنگیان عمدتاً به صورت بومی است؛ یعنی رقابت اصلی با داوطلبان همان استان انجام می‌شود، نه کشوری.
مصاحبه در بسیاری مواقع مهم‌تر از تراز است
حتی با تراز بالا ممکن است در صورت عملکرد ضعیف در مصاحبه رد شوید. مصاحبه بخش روانشناسی، عقیدتی، گفتار و رفتار را به دقت بررسی می‌کند.
نمره‌های دبیرستان اهمیت دارند
در برخی استان‌ها سوابق تحصیلی (معدل) می‌توانند به طور غیررسمی در روند بررسی نهایی تاثیرگذار باشند، حتی اگر مستقیم لحاظ نشوند.
عدم داشتن مشکلات جسمی یا روانی جزئی ممکن است باعث رد شدن شود
افرادی با مشکلاتی مانند لکنت، اختلال بینایی، شنوایی، یا حتی خجالتی بودن بیش از حد ممکن است در مصاحبه رد شوند؛ زیرا آموزش و پرورش به دنبال افراد توانمند در ارتباط و تدریس است.
بررسی اعتقادی و التزام عملی جدی است
سابقه فعالیت‌های مذهبی، اجتماعی، یا حتی فضای مجازیتان ممکن است بررسی شود. رفتارها و نوع پوشش هم در روز مصاحبه تاثیرگذار است.
مهارت‌های ارتباطی و زبان بدن در مصاحبه تعیین کننده هستند
لحن، اعتماد به نفس، نحوه ایستادن و نشستن، حتی نوع سلام و خداحافظی از عوامل مهم در مصاحبه هستند.
پرسش‌های غیرمنتظره در مصاحبه رایج کدامند
سوالاتی مانند «اگر دانش‌آموزی به شما بی‌احترامی کرد چه می‌کنید؟» یا «نظر شما درباره یک موضوع اجتماعی خاص چیست؟» برای سنجش قدرت تحلیل و واکنش پذیری پرسیده می‌شوند.
پذیرفته شدگان باید تعهد خدمت ۱۰ ساله بدهند
بسیاری داوطلبان از این موضوع آگاه نیستند که بعد از فارغ التحصیلی، موظف به خدمت در آموزش و پرورش به مدت حداقل ۱۰ سال هستند.
تغییر رشته و انتقال ممنوع است
بعد از قبولی در دانشگاه فرهنگیان، امکان تغییر رشته، انتقالی یا انصراف با شرایط معمول وجود ندارد؛ باید تا پایان ادامه دهید.
کلام آخر
کنکور فرهنگیان یکی از آزمون‌های مهم و رقابتی برای ورود به دانشگاه فرهنگیان و تربیت معلم است. علاوه بر نمره علمی، عوامل دیگری مانند مصاحبه تخصصی، سلامت جسمی و روانی و صلاحیت‌های عمومی نیز در پذیرش نهایی داوطلبان نقش مهمی ایفا می‌کنند. موفقیت در این مسیر نیازمند آمادگی همه جانبه، شناخت دقیق معیارهای گزینش و آشنایی با شیوه‌های مصاحبه و آموزش‌های تخصصی است.
ما در آکادمی همای به شما مشاوره تخصصی برای موفقیت در کنکور و آمادگی در مصاحبه را ارائه می‌دهیم. شما می‌توانید شانس قبولی خود را افزایش دهید، اگر آگاهی کامل داشتید باشید و بدانید در این مسیر چگونه باید گام‌های موثر بردارید. برای کسب اطلاعات بیشتر با تیم کارشناسان ما تماس بگیرید.