درس خواندن مانند هر حرفه دیگری، یک هنر است و تکنیک‌های خاص خود را دارد. به ویژه وقتی که می‌خواهید حجم زیادی از دروس ریاضی، فیزیک، زیست‌شناسی، ادبیات و… را یاد بگیرید که ارتباط چندان زیادی به یکدیگر ندارد! یکی از این تکنیک‌ها، یادگیری اصول تقویت حافظه است. این روش به شما کمک می‌کند تا در زمان کمتر، مطالب بیشتری یاد بگیرید. البته هیچ کدام از این روش‌ها معجزه نمی‌کنند، اما مطمئن باشید که نسبت به قبل، پیشرفت بسیار چشمگیری خواهید داشت! در حقیقت همه چیز به تلاش و اراده شما بستگی دارد. در ادامه به تکنیک‌های کاربردی تقویت حافظه به ویژه برای دانش‌آموزان اشاره می‌کنیم. همراه ما باشید.
اهمیت تقویت حافظه برای درس خواندن
حافظه در تمام مراحل زندگی، نقش کلیدی در موفقیت ایفا می‌کند؛ از درس خواندن گرفته تا ارتقا جایگاه شغلی. بررسی‌ها نشان داده برخی از دانش‌آموزانی که در درس خواندن موفق نشده‌اند، از اختلالات حافظه رنج می‌برند. اگر همین حالا روش‌های تقویت حافظه را یاد بگیرید، نه تنها در درس خواندن بلکه در تمام مراحل زندگی موفقیت‌های چشمگیری به دست می‌آورید. البته پیش از یادگیری این نکات، باید شیوه کارکرد حافظه را یاد بگیریم.
حافظه چگونه عمل می‌کند؟
توانایی ما براي یادگیري و یادآوری آگاهانه حقایق و اتفاقات روزمره حافظه بیانی نامیده می‌شود. مطالعات دانشمندان یک شبکه وسیع از مناطق در قشر مخ شناسایی کرده که با همکاري هیپوکامپ به حافظه بیانی کمک می‌کند. زمانی که ما تجربیات جدیدی را بدست می‌آوریم، اطلاعات ابتدا به حافظه کاري که شکل ناپایداری از حافظه بیانی است وارد می‌شود. این اطلاعات با کمک هیپوکامپ و سایر شبکه‌های عصبی در نهایت از حافظه کوتاه مدت به بلند مدت تبدیل شده و فرآیند یادگیری را تکمیل می‌کنند.
مطالعات نشان داده است که «فعالیت‌های مغزی» ارتباطات جدید بین سلول‌های عصبی را تحریک می‌کند و حتی ممکن است به مغز کمک کند سلول‌های جدید بسازد.
روش‌هایی کلی تقویت حافظه
تکنیک‌های تقویت حافظه بسیار گسترده هستند، اما یکی از ساده‌ترین آن‌ها، اصلاح سبک زندگی است که روی تمام افراد از جمله دانش‌آموزان تاثیر مثبت دارد. در ادامه به مهم‌ترین این نکات اشاره می‌کنیم:
افزایش تمرکز
هر چه تمرکز شما افزایش یابد، راحت‌تر مطالب درسی را یاد می‌گیرید. بسیاری از دانش‌آموزان از اختلالات تمرکز رنج می‌برند. با مشاهده علائمی همچون پرش فکری، عدم یادگیری مطالب ساده، کلافگی و خستگی، احساس شکست و…حتما به اختلال تمرکز شک کنید. راه‌های زیر سبب افزایش تمرکز خواهند شد:
- طراحی و اجرای برنامه روزانه و هفتگی، اهداف روزانه و هفتگی شما را به طور کامل مشخص کرده و نهایتا احساس مفید بودن خواهید کرد.
- ایجاد محیطی آرام و بدون تشویش برای کار و یا تحصیل می‌تواند به شما کمک کند تا تمرکزتان را بالا ببرید. ممکن است نیاز باشد که دور از تلویزیون، تلفن همراه و سایر موانع تمرکز خود قرار بگیرید.
- تمرین‌های ذهنی نظیر مدیتیشن به شما کمک می‌کنند تا تمرکزتان را تقویت کنید. این تمرینات به ذهن آرامش بیشتری می‌بخشد تا به دور از استرس، مشکلات را به خوبی حل کند.
- خودشناسی نسبت به سبک زندگی به شما کمک می‌کند تا به نقاط ضعف و قوت خود آگاهی بیشتری داشته باشید و روش‌هایی بهتری برای اصلاح یا تقویت آن‌ها ارائه دهید.
یادگیری چندگانه
یکی از روش‌های تقویت حافظه، یادگیری چندگانه است. به نظر شما یادگیری چندگانه به چه معناست؟ یعنی اینکه همزمان، از چند جنبه به یادگیری بپردازید. دانش‌آموزی را تصور کنید که همزمان با گوش کردن به معلم، نکات را یادداشت کرده و به تصاویر پاورپوینت نگاه می‌کند. این دانش‌آموز هم از هوش شنیداری و هم از هوش دیداری خود استفاده کرده است. در کنار این موارد، اگر بتوانید نکاتی که یاد گرفتید را با زبان ساده به دیگران یاد بدهید، تا سالیان سال تمام مطالب در ذهن شما باقی خواهد ماند.
مرور منظم
یادگیری با یک یا دوبار مطالعه، حاصل نمی‌شود. مرور منظم به شما کمک می‌کند تا مطالب زودتر از حافظه کوتاه مدت به حافظه بلند مدت منتقل شوند. به همین دلیل، پیشنهاد می‌شود تا هر دو تا سه دور یکبار، مطالب درسی را مرور کرده یا مطالب تدریس شده را در همان روز مطالعه و دوره کنید.
خواب کافی
نظر شما را به یک پژوهش علمی جلب می‌کنیم؛ تحقیقات نشان داده که مرحله سوم و چهارم خواب عمیق، سرعت انتقال مطالب از حافظه کوتاه مدت به بلند مدت را افزایش می‌دهد. به همین که برخی از مشاوران توصیه می‌کنند تا مطالب مهم درسی را قبل از خواب مرور کنید. به علاوه، داشتن روتین خواب منظم باعث می‌شود تا در روز بعد، سرحال باشید و نکات جدید را سریع‌تر یاد بگیرید.
تغذیه سالم
وجود برخی از ترکیبات در غذاهای فرآوری شده مانند فست‌فودها یا سوسیس و کالباس، روی فعالیت مغز تاثیر منفی می‌گذارد. بهتر است غذاهای حاوی امگا ۳، فیبر و پروتئین را در رژیم غذایی خود جای دهید تا عملکرد مغز بهتر از قبل شود. از طرفی، غذاهای فرآوری شده ارزش غذایی چندان زیادی نداشته و نیاز غذایی مورد نیاز بدن را تامین نمی‌کنند. به همین دلیل استفاده از سبک غذایی سالم در اولویت قرار دارد.
ورزش
اثرات مثبت ورزش کردن بر مغز، برای هیچ‌کس قابل انکار نیست. ورزش باعث بهبود گردش خون و افزایش هورمون‌هایی مانند دوپامین و سروتونین می‌شود. این هورمون‌ها، احساس بهتری را در شما ایجاد می‌کنند و با شوق و علاقه بیشتری به سمت یادگیری مطالب جدید گام برمی‌دارید. پس اگر به دنبال افزایش انرژی برای درس خواندن هستید، ورزش را فراموش نکنید!
تکنیک‌های خاص تقویت حافظه برای درس خواندن
در قسمت بالا به روش‌هایی اشاره کردیم که برای همه افراد در هر کاری موثر خواهند بود. اما راه‌های زیر به طور خاص برای دانش‌آموزان و درس خواندن کاربردی هستند. اگر به دنبال موفقیت در کنکور، امتحانات مدرسه یا آزمون‌های پایانی هستید، تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
یادداشت‌برداری
بسیاری از دانش‌آموزان، فقط به گوش کردن حرف‌های معلم اکتفا می‌کنند. نهایتا هم بعد از چند دقیقه، خواب‌آلود شده و بهره‌ای از کلاس درس نمی‌برند. به شما پیشنهاد می‌کنیم که تنها برای یکبار، یادداشت برداری را شروع کنید! این کار باعث می‌شود ذهن از حالت یکنواخت خارج شده و یادگیری فعال داشته باشد. لازم نیست تمام نکات را یادداشت کنید، تنها نکات مهم یا کلمات کلیدی را بنویسید.
تندخوانی
اگر با وسواس درس بخوانید، شاید پس از دو ساعت، تنها دو صفحه مطالعه کرده باشید! اینجاست که روش‌هایی تندخوانی به کمک شما می‌آیند. تندخوانی به شما کمک می‌کند تا در مدت زمان بسیار کوتاه، کلیات درس را متوجه شوید و در دفعات بعدی مطالعه، سرعت بالاتری داشته باشید. تندخوانی نیز تکنیک‌های خاص خود را دارد که تنها افراد خبره در این زمینه می‌توانند به شما کمک کنند.
تصویرسازی ذهنی
اگر هنگام مطالعه بخش قلب زیست‌شناسی، ساختار قلب را با تمام جزئیات تصور کنید، تا آخر عمر تمام مطالب در ذهن شما خواهد ماند. این کار برای هر درسی به ویژه زیست‌شناسی، شیمی و فیزیک قابل اجراست. هربار که تصویر را یادآوری کنید، تمام نکات در ذهن شما نقش خواهد بست. برای داشتن تصویرسازی مناسب، باید مطالعه دقیقی داشته باشید و مانند یک پازل، تمام تکه‌ها را در ذهن خود، کنار یکدیگر تجسم کنید.
کلمات کلیدی
آیا شما هم در یادآوری نکات مهم درسی مشکل دارید؟ باید از کلمات کلیدی کمک بگیرید. کلمات کلیدی، همان لغاتی هستند که در متن ارزش بیشتری دارند و بیشتر جملات کتاب در مورد این کلمات صحبت می‌کنند. با استفاده از لغات کلیدی، به راحتی می‌توانید خلاصه‌نویسی کنید و در شب‌های امتحان، مرور و جمع‌بندی سریع‌تری داشته باشید. تکنیک نقشه ذهنی یا مایند مپ، یکی از راه‌های خلاصه‌نویسی است که بر اساس کلمات کلیدی کار می‌کند.
نظم ذهنی
آیا در کمدی که شلخته است و لب به لب از لباس پر شده، می‌توان لباس جدید قرار دارد؟ قطعا نه! مغز هم دقیقا چنین حالتی دارد. وقتی به طور نامنظم از اطلاعات بلااستفاده پر شده باشد، امکان یادگیری کاهش می‌یابد. شیوه‌هایی مانند خلاصه‌نویسی، مایندمپ، تصویرسازی ذهنی و حتی ورزش‌هایی مانند مدیتیشن و یوگا، به نظم ذهنی کمک می‌کنند.
مطالعه گروهی
یکی از موثرترین تکنیک‌ها برای تقویت حافظه در درس خواندن، مطالعه گروهی است. هنگامی که نقش معلم را بازی می‌کنید، هم ایرادات دیگران و هم اشکالات خودتان اصلاح می‌شود. با دوستانتان برای مطالعه یک مبحث هماهنگ کرده و از یکدیگر سوال بپرسید. نکاتی که بلدید را به دیگران یاد بدهید و حتی از یکدیگر امتحان بگیرید! به این ترتیب، مطالب تا سال‌های سال در ذهن شما باقی خواهد ماند.
تقویت حافظه و تندخوانی
ارتباط تنگاتنگی بین حافظه و تندخوانی وجود دارد. هرچه سرعت و تعداد دفعات مطالعه بیشتر شود، امکان یادآوری مطالب ساده‌تر خواهد شد. البته آموزش تندخوانی چندان ساده نیست و به مهارت زیادی نیاز دارد. موسسه همای در کنار شماست تا با ارائه جدیدترین تکنیک‌های تندخوانی، سرعت مطالعه شما را چندین برابر کند تا پیشرفت در درس خواندن را با چشم‌های خودتان ببینید! ساده‌تر از قبل، با صرف زمان کمتر، مطالب بسیار بیشتری یاد می‌گیرید. کافی است یکبار امتحان کنید.
نتیجه‌گیری
در این مقاله، به تکنیک‌های تقویت حافظه برای درس خواندن پرداختیم. اگر روش‌هایی بالا را به درستی اجرا کنید، در کوتاه‌ترین زمان پیشرفت می‌کنید و از رقبا پیشی می‌گیرید. به ویژه با یادگیری تکنیک‌های تندخوانی که نقش زیادی در تقویت حافظه دارند، قدم به قدم به نمره بیست نزدیک‌تر می‌شوید.
